Een zonnedroger voor elke breedte
De zonnedroogkast op ons terrein heeft na tien jaar een grondige revisie ondergaan. Niet dat hij niet goed meer werkte, maar de houtconstructie was hier en daar flink aangetast. Gelukkig kon veel werk bespaard worden door een verhardingsbehandeling van vermolmde dragende houtdelen met polyurethaanlak. Juist toen we met deze verjongingsoperatie van onze droogkast bezig waren kwam er een telefoontje van een donateur met vrienden in equatoriaal Afrika. Ze willen daar een zonnedroogkast maken. Hebben jullie daarvoor een ontwerp? We beloofden een ontwerp te maken en wat we bedachten treft u hieronder.
Eerst nog de zonnedroger bedoeld voor onze streken. Rekening is gehouden met een invalshoek van circa 58º, waarbij we uitgaan van de gemiddelde zonnestand in voorjaar, zomer en (vroeg) najaar. De kast is zo gemaakt, dat het directe zonlicht de produkten niet kan bereiken en hierdoor geen kwaliteitsverlies kan ontstaan, vooral belangrijk bij het drogen van paddestoelen. In de kast heerst zowel een warme convectiestroom als warmtestraling, de laatste afkomstig van de zwart geschilderde metalen plaat (wij gebruikten een oude aluminium offsetplaat van A-1 formaat) achter glas, die als collector dienst doet. De plaat laat een opening vrij aan de bovenkant van de kast (circa 10 cm), waardoor de hete lucht de kast in stroomt. Achterin de kast is een schot met een vergelijkbare opening, die uitkomt onder het onderste droogrek. Via deze opening wordt de (vochtige, koelere) lucht uit de kast afgezogen en dit gebeurt door de werking van de zonneschoorsteen op het dak van de kast. Wij kozen voor een korte schoorsteen van 1 meter, die in de praktijk goed voldoet. De plexiglasbuis is afgedicht ten opzichte van de binnenste buis.
De kast is gemaakt van beton-plex (geplastificeerd multiplex). De kast is draaibaar opgesteld. Binnenin bevinden zich boven elkaar vijf droogrekken, bespannen met horregaas. Onderin ligt het grootste: 100 x 110 cm. Het kleinste rek, bovenin, is veel smaller: 55 x 110 cm.
Onze ‘equatoriale droogkast’ is rechthoekig met 5 gelijke droogrekken van elk circa 100 x 100 cm en krijgt een zonnecollectorpuntdak, dat al zonnewarmte ontvangt als de zon halfhoog staat en nog steeds ook later in de middag. De zonneschoorsteen plaatsen we evenals het collectordak scheef en bij voorkeur onder een hoek van 45º tot 50º. Verdere opbouw en werking zijn hetzelfde, behalve dat de zenithkast niet gedraaid hoeft te worden.
